Elektronik Kart Tamir Ve Teknolojileri
Genel Arıza Bulma Teknikleri
- Elektronik kartlar üzerinde oluşan arızalar nelerdir ?
- Nasıl müdahale edilir ?
Elektronik Kartlar Üzerinde Oluşan Arıza Türleri Nelerdir?
- Malzeme (komponent) arızaları,
- İletim Hat problemleri,
- Açık/kısa devreler,
- Soğuk lehimler,
- Programlı malzeme yazılım problemleri.
Arıza Tespit/Müdahale Şekilleri Nelerdir?
- V-I Empedans Analizi
- Fonksiyonel Test
- Kısa Devre Testi
- Programlı Malzeme Testi
V-I Test Nedir?
Her hangi bir dokümana ve bilgiye ihtiyaç duymadan, karta enerji uygulamadan arızayı tespit edebilme yöntemidir.
Sağlam kartın referans alınarak, arızalı kart ile karşılaştırılmasıdır.
PCB üzerindeki her türlü analog yada dijital yarı iletken malzmelerin entegre, diyod, direnç, transistör, konnektör, kondansatör, trafo, yol, hat vb. malzemelerin Akım - Gerilim (empedans) karakteristiklerinin yansıtılmasıdır.
Değişik gerilim ve frekans seviyelerinde test edilerek grafiklerin karşılaştırılırken hassas arızaların tespit edilmesini sağlar.
Elektronik karta enerji uygulamadan pasif enerji altında devre içinde bulunan tüm yarı iletken malzmelerin testtinin yapılmasıdır.
Malzeme hataları, yol kopukları, açık/kısa devreler, malzemelerdeki değer kayıpları, yanlış bağlantılar vb. arızaların tespiti yapılabilmektedir.
V-I görüntüsü test edilen test voltajı (V) yatay eksende test akımı da (I) dikey eksende işaretler.Farklı konfıgürasyondaki farklı testler farklı sinyaller üretir bu durum uygulanan voltaj değiştikçe test cihazında oluşan akıma bağlıdır.
Bazı üst sınıf V/I Kart tamir sistemleri Gerektiğinde sağlam karttaki bu grafiksel bilgileri bilgisayar ortamında saklar, bir daha sağlama ihtiyaç duymadan arızalı elektronik kartı bu kayıtları kullanarak canlı sağlam kart varmış gibi test yapabilme imkanı sunmaktadır.
Bu Üst Seviye Profesyonel Teknolojilere Örnekler:
Fonksiyonel Test Nedir?
Elektronik malzemeye çalışması için gerekli gerilim ve sinyallerin uygulanarak, çıkışlardan doğru değerlerin alınıp alınamadığının tespitidir. Elektronik Kartlar üzerinde bulanan Malzemelerin devre içinde veya dışında enerji altında çalıştırılarak sağlam veya arızalı olduklarını tespit edilebilmesidir. Elektronik malzmelere gerilim uygulayarak test etme yöntemidir.
Analog, Dijital, Entegre, TTL, CMOS, Interface, transistör, Mikroişlemci vb. elektronik kart devrelerini kart üzerinde veya dışında test edilmesidir.
Üç terminalli yarı iletken malzemelerin tetikleme uygulanarak testi mümkündür.
Elektronik kartlar üzrinde bulunan malzmelerin aralıklarla meydana gelen ve sıcaklığa bağlı arızaların belirlenebilmesi sağlanır.
Entegrelerin üzerinde yazan parça numarası silinmiş ne olduğu belli olmayan entegre devrelerin, parça numarasının belirlenmesi ve muadillerinin bulunması mümkündür. Döküman ve katalog karıştırmadan elektronik devreniz için yada arızasını tespit ettiğiniz malzeme yerine kullanılabilecek en uygun entegreyi saniyeler içierinde belirleyebilirisiniz.
Fonksiyonel test yönteminde malzeme arıza tepiti %100 sonuçlar vermektedir. Teşhis yada test sonucu sağlam arızalı ( PASS-FAIL ) olarak görülür ve bu sonuçlarda şüphe duyulmamaktadır.
Dikkat!
Arızalı elektronik kartınızın bu tür bir teknikte arıza teşhisi yapmanız için bazı kontrollere ihtiyaç duymaktadır.
Elektronik kartın güç ve toprak hatları arasında kısa devre bulunmamalıdır. Eğer bu kontrolleri yapmadan tamir etmek istediğiniz elektronik karta enerji uygualarsanız, hiç iyi olmayacak sonuçlar ile karşılaşabilir ve tamir edilebilecek bir kartın tamir edilemez aşamalara taşıyabilirsiniz.
Fonksiyonel Test Teknolojilerine ve Cihazlara Örnekler:
Kısa Devre Testi Nedir;
Elektronik sistemlerin içerisinde bulunan elektronik kart üzerine monte dilmiş elektronik malzmelerin ve bu malzmeleri birbirine iletişimini sağlayan hat ve yollar arasında potansiyel ölçümleri sıfır veya sıfıra yakın olmasıdır.
Elektronik kart üzerinde iletim hatları ve bu iletim hatları arasında kalan elektronik malzemelerin Power/Ground (Besleme /Toprak) arası kısa devreleri büyük problem anlamına gelmektedir. Bu tür kısa devre probleminde yapılabailecek en eski ve yeni yöntemler aşaıda verilmiştir.
- Hatların bir kesici alet ile kesilerek kısa devre ortadan kalkana kadar işlemin tekrar edilmesidir. ( Bu yöntem kesinlikle önerilmemektedir) fakat imkansızlıklar içinde bir uygulama çeşididir. Özellikle çok kartlı kartlarda geri dönüşü olmayacak zararlara neden olabilirisiniz.
- Elektronik kartın besleme toprak hattına yüksek enerji voltaj uygulamak. ( Bu yöntem kesinlikle uygulanmamalıdır, uygulanan yüksek voltaj kısa devre olmuş noktadan çekileceği için kısa devre olmuş malzeme ısınacak yada yanacaktır. Bu işlemde dokunma ve koku duyusal organlar ile tespit yapılabilmektedir. Bu uygulama bir çok entegreyi de bozar ve daha fazla arızalar, hatta elektronik kartın tümü ile tamir edilemiyecek şekilde arızalanmasına neden olur.
- Elektronik Kart üzerinde bulunan tüm entegrelerin ve kapasiteleri teker teker sökmek olacaktır. Her malzmeme sökümünde kısadevrenin ortadan kakıp kakmadığını kontrol etmelisiniz. Bu işlem uzun zaman alan ve şansınızın olması gereken bir aşamadır. Bu uygulamada en büyük risk malzeme sökme aşamasında havya cihazınız ile elektronik karta ısısal zarar vermeniz olacaktır. Özellikle çok kartlı kartlarda delik içi sökmelerde kartlar arasındaki hat birleşimlerine zarar vererek açık devrelere neden olabilirisiniz. Diğer iki yönteme göre daha güvenilirdir.
- Kısa Devre Test Cihazları ile en kısa sürede dakikalar içerisinde elektronik karta ve malzemelere zarar vermeden Power Ground arasındaki kısa devre olmuş malzemeyi tespit edebilirisiniz. Bu sorunları tespit eden ve çok sık kullanılan cihaz BFL cihazıdır.
Tek / Çift yüz veya Çok Katlı Elektronik Kartlarda Görünen Kısa Devre Hataları
- Elektronik Kartlar Üzerinde Oluşmuş Besleme - Toprak hataları,
- Elektronik Kartlardaki B U S hataları,
- Fazla akım çeken elektronik malzemeler,
- Kısa devre olmuş elektronik malzemeler,
Programlı Malzeme Yazılım Problemleri Nelerdir?
Elektronik kartlar üzerinde sistemin kontrol edilmesi iki yönlü olmaktadır. BU kontroller gerek donanımsal ve gerekse yazılım olarak planlanmaktadır. Elektronik kart üzerinde daha önceki yıllarda arılara donanım ağırlıklı çıkarken ve tespit edilirken yeni teknoloji ve ileri teknolojilerde bu oran çok büyük şekilde değişiklik gösterdi.
Elektronik kartlar üzerinde oluşan arızalarımmız yazılım problemli oldu. Bu elektronik kartlar üzerinde çalışan ve elektronik karta büyük yön veren embedded yazılımlar bazı etkenlerden dolayı arızalanbilmektedir. Elektronik kart tamirinde hiç istenmeyen bir arıza türüdür. Aşağıda görelim bu tür arızlarda ne tür çalışmalar yapılmaktadır.
Hafızalı malzemeler de dijital malzemeler grubuna girer. Çünkü sıfır ve bir lojik değerlerini depo edebilmektedirler. Oldukça çeşitleri mevcuttur.
Hafızalı bir malzemenin testini yapabilmek demek, içerisindeki dataların sağlam olduğunun ve hafıza entegresinin de fiziksel sağlamlığının testinin yapılması demektir.
Elektronik bir sistemin arızasının tespit edilmesinde hafızalı, programlı malzemelerin test edilmesi önemli bir yere sahiptir.
Burada belirtmekte fayda olacak en önemli konulardan birisi ESD (Elektro Statik Deşarj) ani transfere dikkat edilmesidir. Özellikle statik durgun yük yüksek voltaj etkisideşarj esnasında programlı malzemenin datalarına etki edebilir ve sistem programı dolayısıyla bozulmuş olur. elektronik kart çalışmalarında ESD önlemlerinin kesinlikle alınması gerekmektedir.
Unutulmamalıdır! Programlı malzemeler dijital mazemeler grubundadır.
Eprom, EEprom, Flash, Prom, PLD, GAL, Micro türündeki malzemelerin;
- Programlarının okunması,
- Program karşılaştırmalarının yapılması,
- Bilgisayar ortamında programların saklanması,
- Gerektiğinde yeni bir malzemeye program aktarımının yapılması,
- Program yazma / programa müdahale,
Programlı Malzemelerde Arızalar Nelerdir?
Elektronik kartların üzerinde oluşan arıza çeşitlerinden programlı malzeme hatalarıdır.
Bu hataların giderilmesi için kartlar üzerinde bulunan programlı malzemelerin içerisinde bulunan yazılımlar özel cihazlar ile müdahale edilerek programların okunması, program karşılaştırmalarının yapılması, bilgisayar ortamında programların saklanması, gerektiğinde yeni bir malzemeye program aktarımının yapılması program yazma / programa müdahale gibi fonksiyonlar ile bu tür arızalar kart üzerinde giderilmektedir.
Arızalı bir programlı malzemenin içerisinde programı okumak mümkün değildir. Bu tür arızaların giderilmesinde aynı görevi yapan kartların üzerinde bulunan programlı malzeme içerisinde programlar kopyalanarak yeni malzemeye aktarılarak kartın işleyişi sağlanır.
Bazı programlı malzemelerde kısmi yazılım başlangıç bölgeleri şifrelenmiştir. Bu tür malzemelerin şifrelerinin çözülmesi çok zor ve maliyetli bir çözümdür. Bu tür arızaların giderilmesi zordur.
Programlı Bir Entegrenin Arıza Tespit Aşması
Elektronik kartlarda onarım başlamadan ilk kontrol edilen malzemelerden olan programlı entegrelerdir. Arızalı elektronik kart üzerinden kontrollü bir şekilde sökülür. Buradan çıkarılan programlı malzemeler programlama cihazları ile içerisinde yazılımın toplam değerini ve kodunu oluşturan checksum kodu alınacak şekilde okunur. Bu program üzerinde belirtilen program checksum kodu ile aynı ise programda bozulma yoktur yani yazılımız doğru çalışıyor ve sorun yoktur. Farklı checksum kodları alınmış ise programda bir hata olduğu tespit edilir.
Bu aşamadan sonra aynı görevi yapan sağlam bir malzemeden programlama cihazı ile program okutulur, checksum kod karşılaştırılması yapılır aynı checksum kodları alındığı taktirde cihazın hafızasında bulanan sağlam program tekrar kart üzerinden sökülmüş ve silinmiş programlı malzemeye yüklenir. Bu yükleme sonucunda doğruluk kodları kontrol edilir. Bu kodların aynı görülmesi durumunda programlanmış malzeme tekrar arızalı elektronik karta takılarak kartın çalıştırılması sağlanır ve programlı malzeme arızası giderilir.
Değerli İltek Teknoloji takipcileri elektronik kart tamir uygulamalarında öğrenmek istediğiniz tüm bilgiler ve bu en son teknolojiler için firmamız ile iletişime geçerek en ekonomik, doğru teknik ve teknolojileri temin edebilirisiniz.
Buraya Tıklayarak hemen bize ulaşın...